Καστροπολιτεία Μυστρά

Ιστορικό σημείο

Η διάταξη της καστροπολιτείας είναι σε σε τρεις διακεκριμένες ζώνες, με σημαντική διαφορά υψομέτρου: Άνω, Κάτω και Έξω Χώρα. Επιπλέον υπάρχει και η ακρόπολη στην κορυφή.

Στην Άνω Χώρα ξεχωρίζουν τα Παλάτια των Δεσποτών. Έχουν χτιστεί σε διαφορετικές περιόδους (13ος-15ος αιών) και σχηματίζουν ένα μεγάλο συγκρότημα όπου δεσπόζει η αίθουσα του θρόνου.

Στην Κάτω Χώρα ξεχωρίζει η Μητρόπολη, δηλαδή ο ναός του Αγίου Δημητρίου, όπου στέφθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1449 ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄Παλαιολόγος.

Αρχαιολογικό Μουσείο Μυστρά

Μουσείο

Στη δυτική πτέρυγα της αυλής της Μητρόπολης στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο του Μυστρά. Η συλλογή περιλαμβάνει γλυπτά, αρχιτεκτονικά μέλη, φορητές εικόνες, τοιχογραφίες, κοσμήματα και άλλα αντικείμενα τα οποία χρονολογούνται από τα Παλαιοχριστιανικά έως τα Μεταβυζαντινά χρόνια.

Σημαντικά εκθέματα αποτελούν μία μαρμάρινη πλάκα του 14ου αιώνα που παριστάνει την Ανάληψη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δύο ταφικές πλάκες με μονογράμματα της οικογένειας των Καντακουζηνών, ενώ το πλέον σημαντικό έκθεμα είναι τμήματα μεταξωτού γυναικείου φορέματος και γυναικεία πλεξούδα μαλλιών από τάφο ευγενούς που βρέθηκε στην Αγία Σοφία του Μυστρά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η συλλογή της μικροτεχνίας με Βυζαντινά και Ενετικά έργα (νομίσματα, δαχτυλίδια κ.α), καθώς και η συλλογή της κεραμικής της Βυζαντινής περιόδου.

Μουσείο Φωτογραφικών Μηχανών «Τάκης Αϊβαλής»

Μουσείο

Το Μουσείο Φωτογραφικών Μηχανών «Τάκης Αϊβαλής» εγκαινιάσθηκε το 2013 και δημιουργήθηκε από τη δωρεά της προσωπικής συλλογής φωτογραφικών μηχανών του γνωστού φωτογράφου Τάκη Αϊβαλή. Η έκθεση του μουσείου παρουσιάζει την εξέλιξη των φωτογραφικών μηχανών του 20 αιώνα που απευθύνονταν κυρίως στον ερασιτέχνη χρήστη. Η συλλογή περιλαμβάνει περίπου 1.000 φωτογραφικές μηχανές, οι οποίες το 2001, χάρισαν στον ιδιοκτήτη τους μια θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Guinness.

Σπηλαιοβάραθρο Καιάδα

Ιστορικό σημείο

Με το όνομα Καιάδας αναφερόταν στην αρχαιότητα μεγάλο βάραθρο κοντά στην αρχαία Σπάρτη, στους πρόποδες του όρους Ταΰγετος. Σήμερα το σπηλαιοβάραθρο βρίσκεται κοντά στη Τρύπη, δίπλα στο δημόσιο δρόμο Σπάρτης-Καλαμάτας. Μερικοί τον ταυτίζουν με τους «Αποθέτες», εκεί όπου οι αρχαίοι Σπαρτιάτες λέγεται ότι έριχναν τα ανάπηρα ή καχεκτικά βρέφη προκειμένου έτσι να διασφαλίσουν την ευγονική της φυλής τους.

Ο Καιάδας, από τις ελάχιστες ιστορικές αναφορές, προσδιορίζεται ως τόπος όπου ρίπτονταν οι κακούργοι και οι αιχμάλωτοι πολέμου. Ο Στράβων το αποκαλεί «δεσμωτήριον το παρά Λακεδαιμονίους σπήλαιο τι». Στο χωριό Παρόρι υπάρχει πράγματι άνοιγμα ενός σκοτεινού σπηλαίου, πλην όμως ο Παυσανίας, στη περιγραφή του για την απόδραση του Αριστομένη από τον Καιάδα, αναφέρεται σε απότομο και βαθύ φαράγγι, ανάλογο με το «βάραθρο» των Αθηναίων, από το άνοιγμα του οποίου μπορούσε να περάσει μόνο μια αλεπού.

Κατά ιστορικές αναφορές, στον Καιάδα ρίχτηκαν από τους Σπαρτιάτες ο ήρωας του Β΄ Μεσσηνιακού πολέμου Αριστομένης ο Ανδανιεύς μαζί με 50 αιχμαλώτους Μεσσηνίους. Κατά τη πτώση του όμως εκείνη ο Αριστομένης πρόλαβε να πιαστεί αρχικά από τα φτερά ενός αετού και στη συνέχεια από την ουρά μιας αλεπούς που τον οδήγησε στην έξοδο. Επίσης στον Καιάδα οι Σπαρτιάτες κατακρήμνισαν και το νεκρό σώμα του βασιλιά τους Παυσανία που είχε καταδικαστεί σε θάνατο για προδοσία.

Ο Καιάδας απέχει από τη σημερινή Σπάρτη περίπου 10 χιλιόμετρα, και βρίσκεται σε ένα φαράγγι κοντά στον οικισμό Τρύπη. Η είσοδός του έχει επιχωματωθεί και σήμερα έχει διάμετρο μισό μέτρο. Το εξερευνημένο τμήμα του έχει μήκος 50 μέτρα και κλίση 35° – 50°. Το σπήλαιο ήταν γνωστό για πολλά χρόνια ότι είχε μέσα οστά, όμως η πρώτη συστηματική έρευνα έλαβε χώρα το 1983. Τα οστά σχηματίζουν ένα παχύ στρώμα στο βάθος του σπηλαίου. Τα οστά προέρχονται από ενήλικες άντρες μαζί με λίγες γυναίκες. Υποστηρίζεται ότι τα οστά δεν κατέληξαν εκεί σκόρπια, αλλά ρίχθηκαν ως ακέραια σώματα.

Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4

Δραστηριότητα

Το Ευρωπαϊκό μονοπάτι μεγάλων αποστάσεων Ε4 είναι διεθνές μονοπάτι που διαμορφώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ορεινής Πεζοπορίας (E.W.V.) στις παρακάτω χώρες: Ισπανία, Γαλλία, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα και Κύπρο.

Στο ελληνικό τμήμα η διαδρομή του Ε4, περνά από τον δρόμο Προμαχώνα-Σέρρες μέχρι τη γέφυρα του Στρυμόνα ποταμού, όπου διασταυρώνεται με το Ε6 και φθάνει στην Ελλάδα στο φυλάκιο της Νίκης, βόρεια της Φλώρινας. Συνεχίζοντας νότια διασχίζει τα όρη Βέρνων, Βέρμιο, Πιέρια και Όλυμπο, για να καταλήξει μέσω του ορεινού όγκου της κεντρικής Ελλάδας στους Δελφούς. Περνάει, έπειτα από τον κόλπο της Κορίνθου στα Καλάβρυτα και από εκεί στο Πλανητέρο. Εισέρχεται μετά στην Αρκαδία από Λυκούρια και ακολουθεί τις πηγές του Λάδωνα, περνάει από το Παγκράτιο και φτάνει στο Δάρα. Περιλαμβάνει βέβαια την Τρίπολη για διανυκτέρευση. Κατόπιν περνάει από Βυτίνα, διέρχεται από Λεβίδι και σκαρφαλώνει στο Καταφύγιο του Μαινάλου. Μετά περνώντας από το δρόμο Τρίπολης-Καλαβρύτων φτάνει στην Κάψα και το Περιθώρι, επανέρχεται στην Τρίπολη κι από εκεί στο Στάδιο, την Ψηλή Βρύση, περνάει μέσα από τα Άνω Δολιανά και φτάνει στον Άγιο Πέτρο. Από εδώ περνάει στις Καρυές και τα Βρέσθενα για να βγει από τα όρια της Αρκαδίας καταλήγοντας στη Σπάρτη και στο Γύθειο. Κατόπιν διασχίζει την Κρήτη από το νομό Χανίων ως το νομό Λασιθίου. Στη συνέχεια από τη Λάρνακα της Κύπρου καταλήγει στην Πάφο.

Αναρριχητικό πεδίο Λαγκάδας

Δραστηριότητα

Λίγα χιλιόμετρα μετά τον οικισμό της Τρύπης, στο 15ο χλμ. του δρόμου Σπάρτης – Καλαμάτας υπάρχει το αναρριχητικό πάρκο της Λαγκάδας. Πρόκειται για ένα από τα λίγα αναρριχητικά πεδία της Ελλάδας όπου λόγω του υψομέτρου και της θέσης του πεδίου (φαράγγι), είναι δυνατό το σκαρφάλωμα ακόμα και τις πιο ζεστές μέρες της καλοκαιρινής περιόδου. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το έντονο ανάγλυφο που παρουσιάζει ο βράχος αλλά και με την ομορφιά του φυσικού τοπίου της περιοχής, κατατάσσουν τη Λαγκάδα σε ένα από τα πιο δημοφιλή και σημαντικά αναρριχητικά αθλητικά πεδία στην Ελλάδα. Διαθέτει 97 διαδρομές αθλητικού χαρακτήρα που αναπτύσσονται σε πέντε πεδία: Αλώνι, Πετσάνες, Τουρλίτσα, Σπληθάρι και Στάνη. Όλοι οι αναρριχητές μπορούν να προπονηθούν, αφού διαθέτει από εκπαιδευτικές διαδρομές αρχαρίων μέχρι και διαδρομές για τους πλέον έμπειρους.

Πηγές και καταρράκτες Κνακίωνα

Φυσικό περιβάλλον

Εξερευνήσετε την μαγευτική φύση στις πηγές του ποταμού Κνακίωνα για να απολαύσετε τα κρυστάλλινα παγωμένα νερά που πηγάζουν μέσα από τον Ταΰγετο. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το μέρος προσελκύει πολλούς τολμηρούς επισκέπτες που βουτούν στις «λούμπες» όπως αποκαλούν οι ντόπιοι, τις φυσικές πισίνες που σχηματίζονται στα παγωμένα νερά του ποταμού. Αν δεν αντέχετε το κρύο νερό μπορείτε απλά να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τις υπέροχες εικόνες της φύσης. Το χειμώνα εδώ θα συναντήσετε και έναν εντυπωσιακό καταρράκτη που συνήθως ρέει ως τις αρχές του καλοκαιριού.

Κορυφή Σπανακάκι

Δραστηριότητα

Στον Βόρειο Ταΰγετο υπάρχουν κορυφές όπως η Ξεροβούνα (1.852 m), ο Νεραϊδόβραχος (1.784 m), η Λεπενού (1.733 m) κλπ. Στον Κεντρικό Ταΰγετο βρίσκονται οι ψηλότερες κορφές της οροσειράς: ο Προφήτης Ηλίας (2.407 m), το Σιδηρόκαστρο (2.228 m), το Χαλασμένο Βουνό (2.204 m), το Βασιλικό Βουνό (2.100 m), το Σπανακάκι (2.098 m), η Νεραϊδοβούνα (2.031 m) και ο Άη Γιώργης (2.019 m). Ο Νότιος Ταΰγετος είναι χαμηλότερος, με υψηλότερο σημείο τον Σαγγιά (1.217 m).

Κορυφή Νεραϊδοβούνα

Δραστηριότητα

Στον Βόρειο Ταΰγετο υπάρχουν κορυφές όπως η Ξεροβούνα (1.852 m), ο Νεραϊδόβραχος (1.784 m), η Λεπενού (1.733 m) κλπ. Στον Κεντρικό Ταΰγετο βρίσκονται οι ψηλότερες κορφές της οροσειράς: ο Προφήτης Ηλίας (2.407 m), το Σιδηρόκαστρο (2.228 m), το Χαλασμένο Βουνό (2.204 m), το Βασιλικό Βουνό (2.100 m), το Σπανακάκι (2.098 m), η Νεραϊδοβούνα (2.031 m) και ο Άη Γιώργης (2.019 m). Ο Νότιος Ταΰγετος είναι χαμηλότερος, με υψηλότερο σημείο τον Σαγγιά (1.217 m).

Παναγιά Λαγκαδιώτισσα

Εκκλησία / Μονή

Στο Παρόρι, δίπλα από την όμορφη πλατεία, εκεί που τρέχουν τα πολλά και κρύα νερά των πηγών του Κεράμου, ξεκινά ένα φιδίσιο μονοπάτι που μετά από 15 μόλις λεπτά θα σας οδηγήσει στο μικρό εκκλησάκι της Παναγιάς Λαγκαδιώτισσας, χτισμένο τον 12ο αιώνα κυριολεκτικά μέσα στον βράχο. Ο θρύλος λέει, ότι εδώ λειτουργήθηκε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος όταν ξεκίνησε για την Κωνσταντινούπολη.

Πηγές Κεράμου

Πηγή / Κρήνη / Πηγάδι

Οι πηγές Κεράμου βρίσκονται στην πλατεία του Παρορείου.

Παλαιολόγεια

Εκδήλωση

Ο Δήμος Σπάρτης, αποτίοντας φόρο τιμής στον τελευταίο Βυζαντινό Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Δεσπότη του Μυστρά, που έμελλε να συνδέσει αιώνια τη μοίρα και το όνομά του με την Άλωση της Βασιλεύουσας, διοργανώνει κάθε τέλος Μαΐου σειρά θρησκευτικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, που λαμβάνουν χώρα στην ιστορική έδρα του Δήμου, τον Μυστρά και στον αρχαιολογικό του χώρο. Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, παιχνίδια για παιδιά, αθλητικούς αγώνες, ημερίδες και ομιλίες για τον βυζαντινό πολιτισμό.

Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Δημητρίου στον Μυστρά και την τέλεση μνημοσύνου στη μνήμη του πεσόντος Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.

Πηγή: Δήμος Σπάρτης

Πανηγύρι του Μυστρά

Εκδηλώσεις

Κάθε χρόνο, από τις 27 Αυγούστου έως τις 2 Σεπτεμβρίου, διοργανώνεται η μεγάλη εμποροπανήγυρη του Μυστρά, που συγκεντρώνει εμπόρους και μικροπωλητές απ’ όλη την Ελλάδα. Το Πανηγύρι του Μυστρά δεν είναι μόνο ένα εμπορικό γεγονός σημαντικής οικονομικής δραστηριότητας. Είναι σημείο αναφοράς γενεών, σημείο αναφοράς της εμπορικής και πολιτιστικής ιστορίας του τόπου και πραγματοποιείται για πάνω από 400 χρόνια. Η σύγχρονη ιστορία της εμποροπανήγυρης ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του 1950 όπου λειτουργούσε ως ζωοπανήγυρη.

Πηγή: Δήμος Σπάρτης